CLOCK UÇLARI ve CLOCK OSİLATÖRÜ ÇESİTLERİ
PIC belleğinde bulunan program komutlarının çalıştırılması için bir kare dalga sinyale ihtiyaç vardır. Bu sinyale clock sinyali denilir ve Türkçe'de "klok" olarak okunur. PlC'in clock sinyal girişi için kullanılan iki ucu vardır. Bunlar OSC1 ve OSC2 uçlarıdır. Bu uçlara farklı tipte osilatörlerden elde edilen clock sinyalleri uygulanabilir. Clock osilatör tipleri şunlardır:
RC - Direnç/kondansatör (Resistor/Capacitor).
XT - Kristal veya seramik resonatör (Xtal).
HS - Yüksek hızlı kristal veya seramik resonatör (High Speed ).
LP - Düşük frekanslı kristal (Low Power).
Seçilecek olan osilatör tipi PIC'in kontrol ettiği devrenin hız gereksinimine bağlı olarak seçilir. Aşağıdaki tablo hangi osilatör tipinin hangi frekans sınırları içerisinde kullanılabileceğini gösterir.
Osilatör tipi Frekans sınırı
RC 0 – 4 MHz
LP 5 – 200 KHz
XT 100 KHz – 4 MHz
HS (-04) 4 MHz
HS (-10) 4 – 10 MHz
HS (-20) 4 – 20 MHz
PIC'e bağlanan clock osilatörünün tipi programlama esnasında PIC içerisinde bulunan konfigürasyon bitlerine yazılmalıdır. Osilatör tipini belirten kodları (RC, XT, HS ve LP) kullanarak konfigürasyon bitlerinin nasıl yazılacağı programlama örnekleri verilirken detaylı olarak incelenecektir. RC clock osilatörü, PIC'in kontrol ettiği elektronik devredeki zamanlamanın çok hassas olması gerekmediği durumda kullanılır. Belirlenen değerden yaklaşık %20 sapma gösterebilirler. Bir direnç ve kondansatörden oluşan bu osilatörün maliyeti oldukça düşüktür. OSC1 ucundan uygulanan clock frekansı R ve C değerlerine bağlıdır. Şekilde RC osilatörün clock girişine bağlantısı ve çeşitli R, C değerlerinde elde edilen osilatör frekansları örnek olarak verilmiştir.
RC osilatör bağlantısı ve örnek RC değerleri.
OSC1 ucundan uygulanan harici clock frekansının 1/4'ü OSC2 ucunda görülür. Bu clock frekansı istenirse devrede kullanılan diğer bir elemanı sürmek için kullanılabilir. Kristal kontrollü clock osilatörleri zamanlamanın çok hassas olması gerektiğinde kullanılır. Bu tip clock osilatörleri metal bir kutu görünümündedir ve şekilde görülmektedir. Bu tip osilatörlere kondansatör bağlantısı gerekmez. PIC assembly programlama dili ile yazılan zaman geciktirme (Time delay) döngülerinde yapılacak hesaplamaları kolaylaştırmak için genellikle 4 MHz'lik kristal clock osilatörleri kullanılması tavsiye edilir. Bu durumda harici clock frekansı (OSC1) 4'e bölündüğünde, dahili clock frekansı 1 MHz olur (OSC2). Çoğu PIC assembly komutu bir komut saykılı süresinde (dahili clock) çalıştığından, bir komutun işlevini gerçekleştirme süresi 1 mikro saniye olur. Bu süre ise deneysel çalışmalar için oldukça uygundur.
Kristal clock osilatör bağlantısı ve kristal clock osilatör resmi.
Kristal ve kondansatör kullanılarak yapılan osilatörler de zamanlamanın önemli olduğu yerlerde kullanılır. Kristal osilatörlerin kullanıldığı devrelerde kristale bağlanacak kondansatörün seçimine özen göstermek gerekir. Aşağıda hangi frekansta kaç uF lık kondansatör kullanılacağını gösteren tablo görülmektedir.
Seçilen kondansatör değerlerinin yukarıdaki değerlerden yüksek olması, elde edilen kare dalgaların bozuk olmasına ve PIC'in çalışmamasına neden olur. C1 ve C2 kondansatörlerin değerleri birbirine eşit olmalıdır.
Seramik resonatörler, içerisinde kondansatörleri hazır bulunan osilatörlerdir. Fiyatları ucuz ve hassastırlar (+/- %1.3 ). Küçük bir seramik kondansatöre benzeyen resonatörlerin üç ucu vardır. Bu uçlardan ortadaki toprağa, diğer iki ucu da OSC1 ve OSC2 uçlarına bağlanırlar. Hangi ucun OSC1'e bağlanacağı önemli değildir, her ikisi de bağlanabilir.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder
Her yorum bilgidir. Araştırmaya devam...